Ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας

Ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας

Τι είναι η ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας και πώς εμφανίζεται;

Η ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας (AMD) είναι μια εκφυλιστική πάθηση που προσβάλλει την ωχρά, τη μικρή περιοχή στον αμφιβληστροειδή υπεύθυνη για την κεντρική όραση. Εμφανίζεται με θόλωση της κεντρικής όρασης, κυματοειδή παραμόρφωση των εικόνων ή ακόμα και απώλεια της κεντρικής όρασης. Παρόλο που η περιφερική όραση παραμένει ανέπαφη, οι ασθενείς δυσκολεύονται με καθημερινές δραστηριότητες όπως το διάβασμα ή η αναγνώριση προσώπων.

Πότε εμφανίζεται η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας;

Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι η κύρια αιτία μη αναστρέψιμης απώλειας όρασης στους ηλικιωμένους. Ο βασικότερος παράγοντας κινδύνου είναι η ηλικία. Η πάθηση μπορεί να ξεκινήσει μετά την ηλικία των 50 ετών, αλλά η συχνότητά της αυξάνεται σημαντικά μετά τα 75. Περίπου 4% των ατόμων ηλικίας 75 ετών και 14% των ατόμων ηλικίας 90 ετών πάσχουν από AMD. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

Κληρονομικότητα (3 φορές υψηλότερος κίνδυνος για συγγενείς πρώτου βαθμού).
Κάπνισμα.
Υπέρταση και υψηλή χοληστερόλη.
Φυλετικά χαρακτηριστικά (συχνότερη στους λευκούς).
Φύλο (πιο συχνή στις γυναίκες).

Ποιες είναι οι μορφές της ηλικιακής εκφύλισης ωχράς κηλίδας;

Ξηρού τύπου:

Η πιο συχνή μορφή της AMD, χαρακτηρίζεται από την παρουσία των drusen, μικρών εναποθέσεων κάτω από τον αμφιβληστροειδή.

Χαρακτηριστικά: Αργή εξέλιξη, διατήρηση καλής όρασης στα πρώτα στάδια.
Συμπτώματα: Δυσκολία στο διάβασμα, μειωμένη νυχτερινή όραση.
Προχωρημένα στάδια: Γεωγραφική ατροφία του αμφιβληστροειδούς.

Υγρού τύπου:

Η υγρού τύπου μορφή είναι λιγότερο συχνή αλλά πιο σοβαρή, με ταχύτερη εξέλιξη και μεγαλύτερη απώλεια όρασης.

Χαρακτηριστικά: Χοριοειδική νεοαγγείωση, δημιουργία νέων αγγείων κάτω από τον αμφιβληστροειδή που διαρρέουν υγρό και αίμα.
Συμπτώματα: Παραμόρφωση εικόνας, ταχεία απώλεια όρασης.
Επιπλοκές: Αποκόλληση μελαγχρόου επιθηλίου και σοβαρή τύφλωση αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα.

Πώς θεραπεύεται η ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας;

Ξηρού τύπου:

Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία. Η διαχείριση περιλαμβάνει:

Συμπληρώματα διατροφής: Λουτεΐνη, ζεαξανθίνη, βιταμίνες Ε και C, ψευδάργυρος και χαλκός.
Νέες θεραπείες: Ενδοϋαλοειδική έγχυση λαμπαλιζουμάμπης για επιβράδυνση της γεωγραφικής ατροφίας.

Υγρού τύπου:

Η θεραπεία εστιάζει στην αναστολή της νεοαγγείωσης:

Ενδοϋαλοειδικές ενέσεις:
- Ρανιμπιζουμάμπη (Lucentis).
- Αφλιβερσέπτη (Eylea).
- Μπεβασιζουμάμπη (Avastin).
Φωτοδυναμική θεραπεία:
- Laser χαμηλής έντασης σε συνδυασμό με φαρμακευτική ουσία για στόχευση των αγγείων.

Οι θεραπείες γίνονται σε συνθήκες αντισηψίας, σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους.

Βελτίωση της πρόγνωσης μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής:

Η διαχείριση των περιβαλλοντικών παραγόντων κινδύνου μπορεί να καθυστερήσει την εξέλιξη της πάθησης:

Μείωση πρόσληψης λιπαρών και αύξηση αντιοξειδωτικών.
Διακοπή καπνίσματος.
Έλεγχος βάρους, αρτηριακής πίεσης και χοληστερόλης.
Συστηματική άσκηση.
Τακτικός έλεγχος με AMSLER-GRID: Ένα εργαλείο αυτοεξέτασης για την ανίχνευση αλλαγών στην όραση.

Η πρόληψη και η έγκαιρη παρέμβαση είναι καθοριστικής σημασίας για τη διατήρηση της ποιότητας ζωής των ασθενών.